Systemisch werken | infobulletin

Met de Eurocrisis op vakantie

Nog een week en dan ga ik met het gezin vakantie vieren. Mooi woordgebruik is dat eigenlijk. Vakantie vieren! Er spreekt genieten uit. Prima idee natuurlijk. Wij doen dat al jaren in Frankrijk. Gaat u ook? Misschien in Nederland, misschien naar Spanje, Portugal, Italië, Griekenland, of Ierland? Naar de landen in Europa, waar de economie er niet al te florissant voor staat. Wellicht onbedoeld steunt u dan de economie daar een beetje. Dat is voor de mensen daar mooi meegenomen.

In de afgelopen maanden hebben de politieke leiders van Griekenland, Ierland en Spanje aan de Europese commissie hulp gevraagd om iets te kunnen doen aan de uit de hand gelopen economische ontwikkelingen. Met het stellen van die vraag, zoeken zij verbinding. Zo zie ik dat. En de reactie die daarop gegeven wordt, interpreteer ik als volgt: ‘Dat zouden we best kunnen doen, maar dan moeten er wel duidelijke grenzen worden getrokken.’ Grenzen en verbinding, ze hebben alles met elkaar te maken. Om het maar eens zo te stellen: de verbinding is daar, waar de grens is. Precies daar. En we trekken een grens, omdat er een verbinding is. Als er geen verbinding zou zijn, waarom zouden we nog grenzen bepalen?

De aandacht van de landen die economisch hun zaakjes meer op orde hebben, gaat uit naar de manier waarop de hulpvragende landen hun grenzen intern bepalen en hoe de grenzen ten opzichte van de hulp nu eigenlijk aangelegd moeten worden. Aandacht voor de grenzen is prima, zolang daarbij tegelijk ook ingezien wordt dat iemand die een vraag stelt de behoefte heeft aan verbinding. Samen leven vraagt om te verbinden. En verbinden vraagt om grenzen stellen.

De hulpvragende landen zijn uit op verbinding en hebben iets te leren van het stellen van grenzen. De hulpbiedende landen zijn uit op grenzen en hebben volgens mij iets te leren van het zich verbonden weten.
En zo kunnen we met elkaar iets voor elkaar betekenen.

Wat ik van mezelf wel goed ken is, dat ik me zorgen kan gaan maken in het leven. Ik kan dan wel eens vergeten, dat het leven vooral bedoeld is om geleefd te worden. En dat gaat het beste, als ik van het leven geniet. Als ik met vakantie ben dan kijk ik dat wel eens af van de mensen daar, in Frankrijk, Italië en Ierland. Met enige jaloezie borrelt wel eens in me op: ‘Wat een levensgenieters!’ Dat ik de vakantie gebruik om te gaan genieten, zie ik op een bepaalde manier ook als een oefening. ‘O, ja, zo kan het dus ook!’ Daar bedoel ik mee, dat het niet fout is om me zorgen te maken, maar dat het ook goed is om te genieten. Misschien kan ik dit wel van deze mensen leren: hoe zij het zich zorgen maken weten te combineren met het genieten van wat het leven (wel) te bieden heeft. Misschien houden zij dit gewoon beter uit elkaar dan ik.

Ik kan me vooral goed zorgen maken als er iets mis gaat met het stellen van vertrouwen in de ander. dragon city hack no survey Of laat ik me dat vooral aanpraten? Het antwoord dat ik voor mezelf vind is: ‘Ja, meer dan nodig is.’
De Eurocrisis van nu gaat precies over de bron van mijn zorgen: gebrek aan vertrouwen, in dit geval in de financiële wereld. Geld is iets waard, omdat we erop vertrouwen dat we met het geld iets van waarde kunnen kopen. Als we ineens minder kunnen kopen voor hetzelfde geld, dan neemt ons vertrouwen erin af. ‘Geldontwaarding’ is de economische term daarvoor.
Vertrouwen zit dieper in de mens, in ons onderbewuste. Wat daar in de mens omgaat, wordt in onze samenleving nogal eens met het woord ‘zacht’ aangeduid. De cijfers die de geldontwaarding uitdrukken, die zijn hard. Door iets te becijferen doen we pogingen om het zachte hard te maken. Dan vertrouwen we op cijfers. Dat geeft houvast, denken we dan. Maar het is een illusie. Die cijfers zijn alleen maar een harde uitdrukking van het zachte. De harde cijfers zeggen me eigenlijk, dat ik vooral maar niet moet gaan genieten want ik moet me zorgen maken. Nu ja, de vakantie geeft me nog even een gelegenheid om toch nog wat te gaan genieten, als ik maar zuinig doe … Vakantie vieren, tja, ook dat heeft z’n grenzen.

We kunnen ons een crisis laten aanpraten door harde cijfers, of we kunnen de harde realiteit van ons gebrek aan vertrouwen in elkaar aan de orde stellen. De manier waarop ik dat zou doen, is door aan te geven dat ik op zoek ben naar goede vormen om ons met elkaar te verbinden. En dat zoiets nu eenmaal grenzen nodig heeft. Dat we van elkaar graag iets willen en ook kunnen leren: Hoe kan het stellen van grenzen in Europa ons dienen om onze verbinding te verdiepen. Dan kunnen we straks allemaal onze grenzen eerbiedigen in verbinding en onze zorgen delen en genieten van het leven. Volgens mij heeft Europa alles in huis om een heel rijke samenleving met elkaar te vormen.

En dat ga ik deze vakantie maar alvast vieren. Fijne vakantie gewenst!

Willem

Agenda voor Systemisch Werken in opleidingen, trainingen, workshops: